Tiền sử gia đình

Phụ nữ có tiền sử người thân được chẩn đoán mắc ung thư vú sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Nếu bạn có một người thân cùng huyết thống trong gia đình (như mẹ, chị em gái, con gái) được chẩn đoán ung thư vú, nguy cơ mắc bệnh của bạn cao gấp đôi. Nếu hai người thân kể trên được chẩn đoán ung thư vú, nguy cơ của bạn cao gấp 5 lần bình thường.

Nếu anh em trai hoặc bố của bạn được chẩn đoán ung thư vú, bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh, dù các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra bằng chứng về mối liên hệ này

Trong một vài trường hợp, tiền sử gia đình có ung thư vú là bằng chứng cho thấy có sự bất thường về gen liên quan tới nguy cơ cao bị ung thư vú, như gen BRCA1 hoặc BRCA2. Trong những trường hợp khác, sự bất thường gene CHEK2 có thể đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển ung thư vú.

Những bước bạn có thể thực hiện

Bạn có thể lựa chọn thói quen sinh hoạt sau đây để giữ nguy cơ ung thư vú của bạn thấp nhất có thể:

Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Tập thể dục thường xuyên
Hạn chế thức uống có cồn (bia, rượu)
Ăn thực phẩm dinh dưỡng
Không hút thuốc lá (hoặc bỏ thuốc nếu bạn đang hút)

Cùng với các thói quen sinh hoạt trên, còn có những lựa chọn khác giúp giảm nguy cơ cho những phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú

Liệu pháp nội tiết tố: 4 liệu pháp nội tiết tố đã được chứng minh là giảm thiểu nguy cơ phát triển ung thư vú có thụ thể nội tiết tố dương tính ở những phụ nữ có nguy cơ cao. Thuốc SERMs (Chất điều hòa chọn lọc thụ thể Estrogen) gồm Tamoxifen và Evista (Tên hóa học: Raloxifine) và thuốc ức chế Aromatase gồm: Aromasin (Tên hóa học: Exemestane) và Arimidex (Tên hóa học: Anastrozole) là bốn loại thuốc đang được sử dụng.

Tamoxifen được chứng minh làm giảm nguy cơ phát triển ung thư vú có thụ thể nội tiết tố dương tính lần đầu tiên ở cả phụ nữ mãn kinh và tiền mãn kinh có nguy cơ cao. Một số loại thuốc có thể can thiệp vào tác dụng bảo vệ của Tamoxifen. Truy cập trang về Tamoxifen để biết thêm chi tiết
Evista được chứng minh làm giảm nguy cơ ung thư vú có thụ thể nội tiết tố dương tính lần đầu tiên ở những phụ nữ mãn kinh. Truy cập trang về Evista để biết thêm chi tiết
Aromasin được chứng minh làm giảm nguy cơ ung thư vú có thụ thể nội tiết tố dương tính lần đầu tiên ở những phụ nữ mãn kinh có nguy cơ cao. Aromasin không được FDA chấp thuận để sử dụng với mục đích này, tuy nhiên bác sĩ của bạn có thể cân nhắc thuốc này là lựa chọn thay thế tốt cho Tamoxifen hoặc Evista. Năm 2013, Hiệp hội Ung thư học lâm sàng Hoa kỳ (ASCO) đã đưa ra hướng dẫn mới về thuốc điều trị nội tiết tố để giảm nguy cơ ung thư vú ở những phụ nữ có nguy cơ cao. Hướng dẫn này khuyến cáo rằng bác sĩ trao đổi với phụ nữ mãn kinh về việc sử dụng Aromasin để làm giảm nguy cơ. ASCO là một tổ chức quốc gia bao gồm các bác sĩ ung thư và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc ung thư khác. Hướng dẫn của ASCO cung cấp cho các bác sĩ khuyến cáo về điều trị được hỗ trợ bởi nhiều nghiên cứu và kinh nghiệm đáng tin cậy. Truy cập trang về Evista để biết thêm chi tiết
Arimidex đã được chứng minh làm giảm nguy cơ phát triển ung thư vú có thụ thể nội tiết tố dương tính lần đầu tiên ở phụ nữ mãn kinh có nguy cơ cao. Giống như Aromasin, Arimidex không được FDA chấp thuận cho cách dùng này, nhưng bác sĩ có thể cân nhắc thuốc là một lựa chọn thay thế tốt cho Tamoxifen, Evista hoặc Aromasin. Truy cập trang Arimidex để biết thêm thông tin.

Liệu pháp nội tiết tố không làm giảm nguy cơ ở những bệnh nhân ung thư vú có thụ thể nội tiết tố âm tính.

Bạn và bác sĩ có thể quyết định lựa chọn sử dụng thuốc nào để làm giảm nguy cơ ung thư vú của mình

Sàng lọc thường xuyên hơn: Nếu bạn có tiền sử gia đình bị ung thư vú, bạn có nguy cơ cao mắc bệnh. Do đó, bạn và bác sĩ sẽ phải có kế hoạch sàng lọc phù hợp với tình trạng lâm sàng của bạn. Hướng dẫn sàng lọc được khuyến cáo bao gồm:

Tự kiểm tra vú hằng tháng
Kiểm tra vú hằng năm, được thực hiện bởi bác sĩ hoặc điều dưỡng
Chụp nhũ ảnh mỗi năm bắt đầu từ 40 tuổi

Kế hoạch sàng lọc cá nhân của bạn có thể bao gồm những xét nghiệm sau để phát hiện sớm bất kỳ ung thư nào:

MRI (Chụp cộng hưởng từ) vú
Siêu âm

Bạn có thể làm những xét nghiệm này thường xuyên hơn so với những phụ nữ có nguy cơ trung bình. Do đó, bạn có thể làm một xét nghiệm sàng lọc như chụp nhũ ảnh, rồi sau đó 6 tháng bạn làm một xét nghiệm khác như chụp cộng hưởng từ. Trước hoặc sau mỗi xét nghiệm sàng lọc, bác sĩ có thể thực hiện kiểm tra vú. Bạn có thể bắt đầu những xét nghiệm này trước 40 tuổi.

Phẫu thuật dự phòng: Loại bỏ một bên hoặc cả hai bên vú (không bị ung thư) kèm buồng trứng được gọi là phẫu thuật dự phòng - là những lựa chọn xâm lấn làm giảm nguy cơ mà một số phụ nữ đã lựa chọn.

Phẫu thuật dự phòng có thể giúp làm giảm 97% nguy cơ phát triển ung thư vú ở phụ nữ. Phẫu thuật loại bỏ gần như tất cả các mô vú, do đó còn rất ít tế bào tuyến vú còn sót lại có thể phát triển thành ung thư vú.

Phụ nữ mang gen BRCA1 hoặc BRCA2 bất thường có thể giảm 50% nguy cơ ung thư vú bằng phẫu thuật dự phòng cắt bỏ buồng trứng trước khi mãn kinh. Cắt bỏ buồng trứng làm giảm nguy cơ ung thư vú vì buồng trứng là nguồn chính sản xuất estrogen ở những phụ nữ tiền mãn kinh. Cắt bỏ buồng trứng không làm giảm nguy cơ ung thư vú ở những phụ nữ mãn kinh bởi vì lúc này mô mỡ và mô cơ là nguồn chính sản xuất Estrogen ở những phụ nữ này. Phẫu thuật dự phòng loại bỏ cả buồng trứng và ống dẫn trứng làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng ở phụ nữ dù ở bất kỳ độ tuổi nào, trước hoặc sau mãn kinh.

Lợi ích của phẫu thuật dự phòng thường được tính một năm một lần. Đó là lý do tại sao ở thời điểm phẫu thuật bạn càng trẻ thì, lợi ích tiềm tàng càng lớn, và khi bạn già đi, lợi ích sẽ thấp dần. Ngoài ta, khi bạn lớn tuổi, có nhiều các bệnh lý khác ảnh hưởng tới bạn, như là bệnh đái đường hoặc bệnh lý tim mạch.

Tất nhiên, mỗi phụ nữ có tình trạng sức khỏe khác nhau. Trao đổi với bác sĩ của bạn về nguy cơ cá nhân và tìm cách tốt nhất để kiểm soát nó.

Điều quan trọng cần nhớ là không có quy trình nào, thậm chí là cắt bỏ cả buồng trứng và vú khỏe mạnh khi còn trẻ loại bỏ hoàn toàn nguy cơ ung thư. Vẫn có nguy cơ nhỏ rằng ung thư vú có thể phát triển. Theo dõi chặt chẽ là cần thiết, thậm chí sau khi phẫu thuật dự phòng

Phẫu thuật dự phòng đòi hỏi bạn suy nghĩ thật kĩ, kiên nhẫn và thảo luận với các bác sĩ, cố vấn về di truyền và gia đinh bạn trong thời gian dài - cùng sự can đảm và quyết tâm lớn. Bạn hãy dành thời gian để xem xét các lựa chọn và quyết định điều làm bạn cảm thấy thoải mái nhất.

Tài liệu tham khảo